Ανάγκη ανάδειξης του φαρμάκου σε ισχυρό σύμμαχο της Πολιτείας
Άρθρο του κου Πασχάλη Αποστολίδη, Προέδρου ΣΦΕΕ στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής – 5/4/2015
Δύο και πλέον μήνες έχουν συμπληρωθεί από την αλλαγή της Κυβέρνησης και δυστυχώς όλο αυτό το χρονικό διάστημα, όσο και αν είναι σεβαστές οι προσπάθειες της ελληνικής Πολιτείας στο μέτωπο των διαπραγματεύσεων, οι μήνες αυτοί, δεν μπορούν παρά να χαρακτηριστούν ως χαμένος πολύτιμος χρόνος για τον κλάδο της Υγείας. Αν και αναγνωρίζεται από όλους τους κυβερνητικούς παράγοντες η ανάγκη να υλοποιηθούν άμεσα οι μεταρρυθμίσεις και να προχωρήσει η χάραξη της στρατηγικής για τον ευαίσθητο αυτό τομέα που αποτελεί εχέγγυο για την κοινωνική συνοχή, αυτό που έχουμε αντιληφθεί όλοι εμείς οι πάροχοι φαρμάκων και υπηρεσιών υγείας, είναι καθυστερήσεις και ένα μη ορατό μέλλον για τις επικείμενες δράσεις. Σύμφωνα με τις τελευταίες εξαγγελίες του Υπουργείου Υγείας, μέσα στον επόμενο μήνα αναμένεται η κατάθεση νομοσχεδίου το οποίο θα αφορά και στη φαρμακευτική κάλυψη των ασθενών. Οι εκπρόσωποι της Κυβέρνησης μάλιστα αναγνωρίζουν ότι πρέπει να αποκατασταθεί η συνολική δαπάνη για την υγεία στο 6% του ΑΕΠ, ένα ποσοστό το οποίο αποτελούσε εξάλλου και μνημονιακή επιταγή, από το 4,5% που είναι σήμερα. Με ιδιαίτερη ικανοποίηση αποδεχόμαστε και επιδιώκουμε την θεσμοθέτηση της αύξησης του ποσοστού, ζητώντας παράλληλα στο πλαίσιο αυτό και την αναγκαία αποκατάσταση του προϋπολογισμού για φάρμακα.
Εμείς στο ΣΦΕΕ με βάση συγκεκριμένους υπολογισμούς σύμφωνους με τα στοιχεία του Υπουργείου έχουμε προσδιορίσει ως κατώτερο σημείο για να είναι ρεαλιστική για το 2015 η εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου συμπεριλαμβανομένης της δαπάνης που υπολογίζεται για τους ανασφάλιστους. Βασική και παράλληλη προϋπόθεση είναι να αφαιρεθεί η δαπάνη για εμβόλια, καθώς αφορούν στην προληπτική αγωγή, η οποία σε όλα τα κράτη της ΕΕ υπολογίζεται ξεχωριστά και δεν περιλαμβάνεται στον φαρμακευτικό προϋπολογισμό . Επιπλέον, θα πρέπει να αφαιρεθούν το ΦΠΑ και το ΕΚΑΣ. Παράλληλα, η νοσοκομειακή δαπάνη θα πρέπει να είναι μοιρασμένη ισομερώς όπως και στα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ, δηλαδή η αναλογία φαρμάκων και άλλων προμηθειών των νοσοκομείων να είναι 50-50 και όχι 30-70 όπως γίνεται τώρα και φυσικά να ανέλθει σε ένα βιώσιμο επίπεδο, το οποίο υπολογίζεται στα 750 εκατομμύρια ευρώ. Σταδιακά λοιπόν, θα πρέπει και στην Ελλάδα η δαπάνη για το φάρμακο να αποτελέσει το 40% της νοσοκομειακής δαπάνης για το 2015 και 50% για το 2016. Την ίδια στιγμή επισημαίνουμε ότι η πολιτική για το φάρμακο χρειάζεται την άμεση εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου νέου σχέδιο δράσης, που να περιλαμβάνει τη διασφάλιση της άμεσης πρόσβασης όλων των πολιτών σε καινοτόμες θεραπείες και φάρμακα, την προώθηση των κλινικών ερευνών σ’ ένα πρόσφορο περιβάλλον που να σέβεται και να ανταμείβει την καινοτομία, αλλά και τη διαμόρφωση σταθερών και προβλέψιμων συνθηκών για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της συνεργασίας των ελληνικών φαρμακευτικών εταιριών με τις πολυεθνικές εταιρείες.
Όλα αυτά τα τονίζουμε γιατί θέλουμε να επισημάνουμε τη λανθασμένη πολιτική λογική την οποία έχουμε αντιληφθεί και οποία φαίνεται να στοχοποιεί εκ νέου το φάρμακο και τις φαρμακευτικές εταιρείες, με βασικό κίνητρο να επιτευχθεί εξοικονόμηση πόρων για την υγεία ή τον κρατικό προϋπολογισμό. Οι φαρμακευτικές εταιρείες όλα τα χρόνια της ύφεσης στήριξαν το σύστημα υγείας και την εθνική οικονομία. Έχουν σημαντική εισφορά στην απασχόληση και στις επενδύσεις τονώνοντας την ανάπτυξη και τις εξαγωγές. Κι αυτή είναι μάλιστα μια διαδικασία η οποία συνεχίζεται, αν και κατά γενική ομολογία δεν διευκολύνεται από το γενικό κλίμα στην οικονομία τα τελευταία 6-7 χρόνια τουλάχιστον.
Όμως, αντί να βλέπουμε την προσήλωση της πολιτείας στην περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ ημών και των δημόσιων φορέων, διαπιστώνουμε μια επιφυλακτική στάση και μια διαδικασία αναμονής η οποία για τις επιχειρήσεις μας είναι ιδιαίτερα αρνητική. Σημειώνονται απαράδεκτες καθυστερήσεις που πλήττουν έντονα την εικόνα φερεγγυότητας που θα πρέπει να παρουσιάζουμε στο εξωτερικό.
Διαπιστώνουμε και πάλι την απουσία της καινοτομίας από το σύστημα περίθαλψης καθώς οι περισσότερες από τις νέες θεραπείες που πήραν πέρυσι τιμή δεν έχουν ακόμη εισαχθεί στη λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων από τα δημόσια ταμεία. Επίσης οι πρώτες δημόσιες κυβερνητικές αναφορές, περιείχαν ισχυρή δόση καχυποψίας για την αξία των απολύτως απαραίτητων Φαρμάκων Υψηλής Αξίας (ΦΥΚ) υπολογίζοντας λανθασμένα τη διαμόρφωση μιας εξωπραγματικής δαπάνης γι’ αυτά, όταν μάλιστα τα τελευταία χρόνια η κατηγορία έχει παρουσιάσει σημαντικές μειώσεις τιμών και εκπροσωπεί μόλις το 30% της φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία μειώθηκε τα τελευταία χρόνια κατά 60%.
Την ίδια στιγμή τα αντιαναπτυξιακά μέτρα που έχουν ληφθεί για μας, εξακολουθούν να αποτελούν απειλή για τη βιωσιμότητα του κλάδου. Θεωρούμε ότι θα πρέπει άμεσα να θεσπιστεί ένα ανώτατο όριο στο clawback χωρίς περαιτέρω αύξηση των rebates για να μπορούν οι εταιρείες να ανταπεξέλθουν. Το clawback δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ετήσιου στόχου για το 2015 και σταδιακά ευελπιστούμε ότι με την θέσπιση και υιοθέτηση των απαραίτητων δομικών μεταρρυθμίσεων θα περάσουμε σε μια εποχή όπου η ύπαρξη αντίστοιχων οριζόντιων και άδικων μέτρων, όπως το clawback δεν θα έχουν καμία εφαρμογή και θα καταργηθούν. Παράλληλα, η φαρμακοβιομηχανία οφείλει να καταβάλλει μόνο το μερίδιο που της αναλογεί στην αξία της ανωτέρω υπέρβασης/clawback.
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα, είναι και το πρόβλημα ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Δυστυχώς και πάλι τα εκκρεμή χρέη του Δημοσίου (ΕΟΠΠΥ και Νοσοκομείων) προς τις φαρμακευτικές αρχίζουν να διογκώνονται, μια κατάσταση που χρήζει άμεσης, σωστής και δίκαιης διαχείρισης, με τακτικές αποπληρωμές χωρίς διακριτική μεταχείριση μεταξύ παρόχων στην Υγεία και το φάρμακο.
Ο ΣΦΕΕ επαναλαμβάνει για μια ακόμη φορά ότι είναι σύμμαχος στις προσπάθειες της Κυβέρνησης και ζητά από αυτή να «εκμεταλλευτεί» την πολύτιμη αυτή συμμαχία.