Συνέντευξη στο ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ
- Κύριε αντιπρόεδρε, η πρόσφατη νομοθετική διάταξη, με την οποία δύναται να συμψηφίζονται οι εγχώριες επενδύσεις για μία φαρμακοβιομηχανία με το clawback, το οποίο υποχρεούται εκ του νόμου αυτή να καταβάλλει προς το Δημόσιο, υπήρξε πάγιο αίτημα του ΣΦΕΕ. Η ύπαρξη του clawback, όμως, αυτού καθ’ εαυτού, δεν αναπαράγει ακόμη το ανεξέλεγκτον και το άναρχον στην ανάπτυξη της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης;
Το μέτρο που αφορά στον συμψηφισμό δαπανών έως €50 εκατ. για επενδύσεις με το clawback αποτελεί ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση, σύμφωνα και με το παράδειγμα άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Δυστυχώς, όμως δεν επαρκεί και δεν αποτελεί μέτρο συγκράτησης του clawback, το οποίο αυξάνει ανεξέλεγκτα και θα ξεπεράσει φέτος το €1,2 δις (νοσοκομειακό και εξω-νοσοκομειακό). Tο ποσό των €50 εκατ. για το 2019 είναι μια σταγόνα στον ωκεανό των υποχρεωτικών επιστροφών και εκπτώσεων που μας επιβάλλει η Πολιτεία τα τελευταία 8 χρόνια, και οι οποίες άγγιξαν το 1,5 δις για το 2018 και θα πλησιάσουν το 1,8 δις για το 2019. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα με αυτό το σύστημα άμεσων και έμμεσων μειώσεων τιμών που αγγίζουν το 42% της ονομαστικής τιμής των φαρμάκων. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην τρίτη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας (Ιούνιος 2019) έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι το clawback αυξάνεται σταθερά με την πάροδο του χρόνου σε επίπεδα, που σύντομα δεν θα είναι βιώσιμα. Οι συντάκτες της 3ης Έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ιούνιος 2019) μάλιστα σημείωσαν, την ανάγκη συνυπευθυνότητας της Πολιτείας και των φαρμακευτικών εταιριών, τονίζοντας τον ηθικό κίνδυνο (moral hazard) που δημιουργείται από τον εφησυχασμό της Πολιτείας λόγω της ύπαρξης του μηχανισμού αυτού.
- Το γεγονός ότι, όπως φαίνεται, θα εκδοθεί το νέο δελτίο τιμών φαρμάκων πολύ κοντά στα χρονικά όρια, τα οποία προβλέπει ο νόμος, σας προκαλεί την ανησυχία ότι θα είναι πολύ ασφυκτικό το χρονικό διάστημα για να διορθωθούν τυχόν αστοχίες είτε στην σύνταξη της σχετικής υπουργικής απόφασης είτε στο δελτίο τιμών φαρμάκων, αυτό καθ΄ αυτό;
Η τιμολόγηση ως εργαλείο μείωσης της δαπάνης έχει εξαντλήσει τα περιθώριά του, ενώ υπάρχουν ακόμη πολλές στρεβλώσεις στις τιμές των φαρμάκων. Όσο πιο αργά γίνει μέσα στη χρονιά τόσο στενεύουν τα περιθώρια για διαβούλευση. Ευελπιστούμε ότι μέσω ουσιαστικής διαβούλευσης θα καταλήξουμε έγκαιρα με ένα σύστημα τιμολόγησης-ανατιμολόγησης που δεν θα επιτρέπει παρερμηνείες και στρεβλώσεις.
- Εάν συγκρίνατε το ύφος και το περιεχόμενο του σχεδιασμού και της εφαρμογής της φαρμακευτικής πολιτικής από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, σε σχέση με την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ποιες αξιολογήσεις και ποιες επισημάνσεις θα επιλέγατε να αναδείξετε; Τι χρειάζεται να γίνει για να ξαναμπεί ο ορθολογισμός και η συνετή διαχείριση στη φαρέτρα της φαρμακευτικής πολιτικής;
Είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε τη νέα πολιτική ηγεσία και άτοπο να κάνουμε συγκρίσεις με την προηγούμενη, αλλά και το κυριότερο δεν είναι αυτός ο ρόλος του Συνδέσμου. Γεγονός είναι ότι υπάρχουν εκκρεμότητες που χρήζουν άμεσης διαχείρισης. Έχουμε καταθέσει επανειλημμένως και σε αυτήν και στην προηγούμενη Κυβέρνηση τις προτάσεις μας, ώστε να ξαναμπεί ο ορθολογισμός και η συνετή διαχείριση στη φαρέτρα της φαρμακευτικής πολιτικής. Προτεραιότητα θα πρέπει να είναι: 1) ο έλεγχος της συνταγογράφησης και η μείωση της σπατάλης, 2) σε συνδυασμό με την επαρκή χρηματοδότηση του συστήματος Υγείας, ώστε να καλύπτονται οι πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού της χώρας μας, 3) η ολοκλήρωση και πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και 4) το κυριότερο να μπει ένα όριο στην υπέρβαση (clawback). Τα νομοθετήματα των τελευταίων ετών (2016-2018) είχαν άμεση επίπτωση στην υπέρβαση της δαπάνης (clawback) και αφορούσαν σε αλλαγές που χρηματοδοτούνται 100% από τη φαρμακοβιομηχανία, καθώς δεν είχαν προβλεφθεί επιπλέον κονδύλια, όπως π.χ. τα αυξημένα ΑΜΚΑ των ανασφάλιστων και η αύξηση του κόστους της φαρμακευτικής τους κάλυψης και πολλά άλλα. Το αποτέλεσμα της κρίσης των προηγούμενων ετών είναι η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη για φαρμακευτικά και άλλα υγειονομικά αναλώσιμα στην Ελλάδα να ακολουθεί πτωτική πορεία. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι από €430 ανά κάτοικο το 2009, διαμορφώθηκε στα €188 το 2016, ενώ στην ΕΕ22 από €288 το 2009 διαμορφώθηκε στα €303 το 2015, ενώ στις Νότιες Χώρες στα €246. Η μεγάλη εικόνα παραμένει ο Έλληνας ασθενής, που παρά τις μεγάλες και ουσιαστικές αντιξοότητες, απολαμβάνει μέχρι στιγμής καθολικής πρόσβασης στο φάρμακο, με τη φαρμακοβιομηχανία να συμβάλλει κατά το ήμισυ στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής κάλυψης. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι στρεβλώσεις και να αποκατασταθεί η ασσυμετρία που προήλθε κατά την περίοδο της κρίσης, ώστε να μην αποτελέσουν ξανά απειλή για την επόμενη μέρα.
- Κύριε αντιπρόεδρε, υπάρχει κάποια πρόταση πολιτικής εκ μέρους του ΣΦΕΕ, η εφαρμογή της οποίας στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα να αποτελεί για τον ΣΦΕΕ sine qua non συνθήκη για την ομαλή ανάπτυξη της φαρμακευτικής πολιτικής στη μεταμνημονιακή εποχή για τη χώρα μας;
Η πρόταση του ΣΦΕΕ είναι να υπογραφεί ένα μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Πολιτείας και φαρμακοβιομηχανίας διάρκειας 3-5 ετών, όπου θα προβλέπεται μία κοινή γραμμή πλεύσης μεταξύ των εταίρων της δημόσιας φαρμακευτικής πολιτικής με επίκεντρο τον ασθενή, θα εξασφαλίζεται προβλεψιμότητα και σταθερότητα για τις επιχειρήσεις του Κλάδου και θα δημιουργούνται προϋποθέσεις για ανάπτυξη στο χώρο του φαρμάκου.
