Ταμείο Καινοτομίας: Η πρόταση για ένα Σχήμα Μεταβατικής Αποζημίωσης φαρμάκων
Άρθρο Προέδρου ΣΦΕΕ κ. Ολύμπιου Παπαδημητρίου για το Ταμείο Φαρμακευτικής Καινοτομίας στο news4health.gr, 16/09/2024
Στην Ελλάδα, όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, τα συστήματα υγείας αντιμετωπίζουν την πρόκληση της εισόδου νέων θεραπειών υψηλής αξίας. Στη χώρα μας, αυτή η πρόκληση γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, διότι, λόγω των μνημονίων που προέκυψαν από την οικονομική κρίση, το φάρμακο χαρακτηρίζεται από έντονη υποχρηματοδότηση. Η φυσική αύξηση της αγοράς (+65% κατά τη χρονική περίοδο 2012-2023), η οποία συνάδει ή και υπολείπεται από τις παγκόσμιες τάσεις, σε συνδυασμό με τη δραστική μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης (-23% για την αντίστοιχη περίοδο) έχουν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του φαρμάκου, το οποίο θέτει σε κίνδυνο την είσοδο νέων, καινοτόμων θεραπειών στην Ελλάδα.
Το τελευταίο διάστημα, το Υπουργείο Υγείας έχει αντιληφθεί αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η είσοδος της καινοτομίας στη χώρα μας και έχει μπει στη συζήτηση που εδώ και χρόνια προσπαθούμε να ανοίξουμε για το θέμα αυτό, με σκοπό τη θέσπιση ενός Ταμείου Καινοτομίας, από το 2025 τώρα πια. Η συζήτηση που ξεκινήσαμε από το 2015, έγινε πιο συγκεκριμένη με την πρόταση που καταθέσαμε τον Ιούλιο του 2024 με τίτλο «Σχήμα Μεταβατικής Αποζημίωσης (ΣΜΑ) φαρμάκων».
Το ΣΜΑ θα καλύπτει το χρονικό διάστημα από την έγκριση του φαρμάκου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) έως την ένταξή του στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων, με ανώτατο όριο τους 24 μήνες. Στην αρχική φάση, θα συμπεριληφθούν μόνο θεραπείες που έχουν χαρακτηριστεί ATMPs (Προηγμένα θεραπευτικά φαρμακευτικά προϊόντα που βασίζονται σε κυτταρική ή γονιδιακή θεραπεία) ή PRIME (Priority Medicines) από τον ΕΜΑ. Η πρόταση βασίζεται σε σαφή, διαφανή και αντικειμενικά κριτήρια, ενώ δεν προκαλεί καμία πρόσθετη επιβάρυνση και γραφειοκρατία στη χώρα.
Στη δεύτερη φάση, θα μπορούσαν να περιληφθούν και ορφανά φάρμακα (με την ένδειξη orphan designation status από τον ΕΜΑ) ή φάρμακα με βάση τα κριτήρια που χρησιμοποιεί ο Ιταλικός Σύνδεσμος Φαρμάκων (AIFA), όπως θεραπευτική ανάγκη, προστιθέμενη θεραπευτική αξίας και επίπεδο κλινικής απόδειξης.
Το ΣΜΑ θα πρέπει να χρηματοδοτείται από επιπρόσθετους πόρους από τον γενικό προϋπολογισμό φαρμακευτικής δαπάνης του Κρατικού Προϋπολογισμού, και ο σχετικός προϋπολογισμός θα καθορίζεται με βάση τις πραγματικές ανάγκες και στοιχεία που προκύπτουν από το horizon scanning (σάρωση ορίζοντα).
Το ΣΜΑ βασίζεται σε επιτυχημένα μοντέλα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπως της Ιταλίας και της Ιρλανδίας, με στόχο να καλύψει το κενό στην έγκαιρη διάθεση νέων θεραπειών στους Έλληνες ασθενείς. Με την εφαρμογή του, αναμένεται σημαντική βελτίωση στην πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες, ενώ παράλληλα θα συμβάλει στην τεκμηριωμένη ενίσχυση και εξορθολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, διασφαλίζοντας αποτελεσματικότερη διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.